Hulpverlening
Hoogbegaafden coaches
In Nederland bestaat een netwerk van ECHA-coaches. Coaches die opgeleid zijn aan de Radboud Universiteit in Nijmegen tot specialist in begeleiding van hoogbegaafde kinderen. Door de status van deze opleiding hebben deze coaches meestal voldoende autoriteit in gesprekken met scholen, passend onderwijs en jeugdzorg.
Leren leren
Veel erg intelligente kinderen hebben op de basisschool, en soms ook een (groot) deel van de middelbare school, niet of nauwelijks geleerd te automatiseren. Dat was gewoon niet nodig. Op het moment dat ze woordjes of begrippenlijsten moeten leren weten ze niet hoe ze dat aan moeten pakken. Daarnaast heeft het in hun ogen ook geen enkele zin. Er is genoeg informatie te vinden om je kind te helpen leren. Wees dan wel bereid er tijd en energie in te steken, want enige frustratie zal dit geheid opleveren.
Je kunt kijken bij beelddenken, want veel hoogbegaafde kinderen zijn beelddenkers, bijvoorbeeld op:
Emoties leren hanteren
Omdat erg gevoelige kinderen zo diep voelen, is het zinvol hen extra te ondersteunen in het observeren, begrijpen (is niet altijd nodig) en hanteren van hun emoties. Je kunt ze daar zelf bij helpen door te benoemen wat je ziet: 'je bent nu heel chagrijnig hè'; of, 'ik zie dat je verdrietig bent, klopt dat?'. Als je observeert dat de stress hoog is, is dat niet het moment voor oplossingen. Hanteren is in dat geval rust zoeken, afkoelen, mogelijk afleiden. Als je zelf teveel stress ervaart van de onrust van je kind of als je geen idee hebt wat te doen, is het misschien verstandiger elders hulp te zoeken. De huisarts zal je in eerste instantie verwijzen naar de praktijkondersteuner (een psycholoog of maatschappelijk werker). Als je zelf al een hulpverlener op het oog hebt, hoef je niet perse naar de praktijkondersteuner van de huisarts. Voor vergoeding van jeugdzorg is een verwijzing van de huisarts noodzakelijk.
Je kunt ook terecht bij bureaus die workshops voor ouders aanbieden, zoals bijvoorbeeld 'gevoeligheid grootbrengen'.
In Nederland bestaat een netwerk van ECHA-coaches. Coaches die opgeleid zijn aan de Radboud Universiteit in Nijmegen tot specialist in begeleiding van hoogbegaafde kinderen. Door de status van deze opleiding hebben deze coaches meestal voldoende autoriteit in gesprekken met scholen, passend onderwijs en jeugdzorg.
Leren leren
Veel erg intelligente kinderen hebben op de basisschool, en soms ook een (groot) deel van de middelbare school, niet of nauwelijks geleerd te automatiseren. Dat was gewoon niet nodig. Op het moment dat ze woordjes of begrippenlijsten moeten leren weten ze niet hoe ze dat aan moeten pakken. Daarnaast heeft het in hun ogen ook geen enkele zin. Er is genoeg informatie te vinden om je kind te helpen leren. Wees dan wel bereid er tijd en energie in te steken, want enige frustratie zal dit geheid opleveren.
Je kunt kijken bij beelddenken, want veel hoogbegaafde kinderen zijn beelddenkers, bijvoorbeeld op:
- https://praktijkhoogbegaafd.nl/beelddenken-en-automatiseren/
- ikleeranders.nl
Emoties leren hanteren
Omdat erg gevoelige kinderen zo diep voelen, is het zinvol hen extra te ondersteunen in het observeren, begrijpen (is niet altijd nodig) en hanteren van hun emoties. Je kunt ze daar zelf bij helpen door te benoemen wat je ziet: 'je bent nu heel chagrijnig hè'; of, 'ik zie dat je verdrietig bent, klopt dat?'. Als je observeert dat de stress hoog is, is dat niet het moment voor oplossingen. Hanteren is in dat geval rust zoeken, afkoelen, mogelijk afleiden. Als je zelf teveel stress ervaart van de onrust van je kind of als je geen idee hebt wat te doen, is het misschien verstandiger elders hulp te zoeken. De huisarts zal je in eerste instantie verwijzen naar de praktijkondersteuner (een psycholoog of maatschappelijk werker). Als je zelf al een hulpverlener op het oog hebt, hoef je niet perse naar de praktijkondersteuner van de huisarts. Voor vergoeding van jeugdzorg is een verwijzing van de huisarts noodzakelijk.
Je kunt ook terecht bij bureaus die workshops voor ouders aanbieden, zoals bijvoorbeeld 'gevoeligheid grootbrengen'.
Diagnostisch onderzoek
Als je hulp inschakelt, probeer dan van tevoren niet alleen je hulpvraag zo helder mogelijk te krijgen, maar ook wat je wel en niet voor je kind acceptabel vindt aan onderzoek. Vaak begint een hulpverlener met een diagnostisch onderzoek, om een goed beeld te krijgen van je kind. Dat betekent dat je kind en jijzelf als ouder een aantal vragenlijsten in moet vullen en een gesprek zullen hebben met de orthopedagoog of kinderpsycholoog. Op basis van de uitkomst, zal de behandelaar een behandelplan voorstellen. Uiteraard mag je zelf kiezen wat je daarvan vindt en daarmee wilt. Het is wel handig als je kind iets ziet in het plan, want anders is het, zeker bij strong-willed kinderen, niet zo zinvol om er aan te beginnen. Daarnaast is het voor erg gevoelige kinderen belangrijk dat ze zich prettig voelen bij de hulpverlener en in de kamer van de hulpverlener. Sowieso is de situatie van het kind vaak al stressvol als een dergelijk onderzoek nodig is. Dat kan bijvoorbeeld een onderzoek zo beïnvloeden dat de resultaten niet het kind weerspiegelen. Gebruik het onderzoek dan vooral om te kijken wat er uitspringt, naar de verschillen, en hecht niet teveel waarde aan wat het onderzoek verder meet.
Je bent uiteraard nooit verplicht met school te delen wat er uit het onderzoek komt. Als school of wie dan ook inzage wil in het dossier van je kind, zul je altijd eerst zelf toestemming moeten geven.
Sommige mensen zijn bang voor stigmatisering als het kind een etiket krijgt en houden dat daarom liever voor zich. Anderen vinden het juist handig om een etiket te gebruiken om aanpassingen op school te kunnen regelen.
Medicatie
Als je kind medicatie nodig heeft, moet hij of zij daarvoor naar een psychiater. Psychologen of orthopedagogen mogen geen medicatie voorschrijven. De meeste medicijnen hebben bijwerkingen, zoals gewichtstoename, die met name voor pubers erg vervelend kunnen zijn. Aan de andere kant kan een medicijn zoveel rust geven, dat daarmee het naar schoolgaan mogelijk wordt en het kind zelfvertrouwen kan opbouwen door succeservaringen.
Als je hulp inschakelt, probeer dan van tevoren niet alleen je hulpvraag zo helder mogelijk te krijgen, maar ook wat je wel en niet voor je kind acceptabel vindt aan onderzoek. Vaak begint een hulpverlener met een diagnostisch onderzoek, om een goed beeld te krijgen van je kind. Dat betekent dat je kind en jijzelf als ouder een aantal vragenlijsten in moet vullen en een gesprek zullen hebben met de orthopedagoog of kinderpsycholoog. Op basis van de uitkomst, zal de behandelaar een behandelplan voorstellen. Uiteraard mag je zelf kiezen wat je daarvan vindt en daarmee wilt. Het is wel handig als je kind iets ziet in het plan, want anders is het, zeker bij strong-willed kinderen, niet zo zinvol om er aan te beginnen. Daarnaast is het voor erg gevoelige kinderen belangrijk dat ze zich prettig voelen bij de hulpverlener en in de kamer van de hulpverlener. Sowieso is de situatie van het kind vaak al stressvol als een dergelijk onderzoek nodig is. Dat kan bijvoorbeeld een onderzoek zo beïnvloeden dat de resultaten niet het kind weerspiegelen. Gebruik het onderzoek dan vooral om te kijken wat er uitspringt, naar de verschillen, en hecht niet teveel waarde aan wat het onderzoek verder meet.
Je bent uiteraard nooit verplicht met school te delen wat er uit het onderzoek komt. Als school of wie dan ook inzage wil in het dossier van je kind, zul je altijd eerst zelf toestemming moeten geven.
Sommige mensen zijn bang voor stigmatisering als het kind een etiket krijgt en houden dat daarom liever voor zich. Anderen vinden het juist handig om een etiket te gebruiken om aanpassingen op school te kunnen regelen.
Medicatie
Als je kind medicatie nodig heeft, moet hij of zij daarvoor naar een psychiater. Psychologen of orthopedagogen mogen geen medicatie voorschrijven. De meeste medicijnen hebben bijwerkingen, zoals gewichtstoename, die met name voor pubers erg vervelend kunnen zijn. Aan de andere kant kan een medicijn zoveel rust geven, dat daarmee het naar schoolgaan mogelijk wordt en het kind zelfvertrouwen kan opbouwen door succeservaringen.
Rechtshulp
Een andere vorm van hulpverlening is de rechtshulp. Als je een conflict hebt met school en school neemt niet de verantwoordelijkheid om je kind te bieden wat het nodig heeft, dan kun je overwegen de school aan te klagen. Er zijn advocaten gespecialiseerd in dit soort problematiek. Zorg dat je de communicatie met school altijd zwart op wit hebt en bewaart. Dat maakt de kans op succes groter. Soms heeft een school de stok achter de deur nodig van een dreigend onderzoek om tot implementatie van aanpassingen over te gaan. Als je deze weg kiest, informeer dan eerst naar de eventuele rol van je kind bij mogelijke hoorzittingen.
Wij hebben er bijvoorbeeld voor gekozen geen klacht in te dienen bij de klachtencommissie van school, omdat onze zoon dan gehoord zou moeten worden. Hij wil absoluut niets meer met die school te maken hebben en daarom hebben wij afgezien van die procedure. We hebben onze problemen met die specifieke school overigens wel aangekaart bij de leerplicht ambtenaar, de wethouder en passend onderwijs.
Een andere vorm van hulpverlening is de rechtshulp. Als je een conflict hebt met school en school neemt niet de verantwoordelijkheid om je kind te bieden wat het nodig heeft, dan kun je overwegen de school aan te klagen. Er zijn advocaten gespecialiseerd in dit soort problematiek. Zorg dat je de communicatie met school altijd zwart op wit hebt en bewaart. Dat maakt de kans op succes groter. Soms heeft een school de stok achter de deur nodig van een dreigend onderzoek om tot implementatie van aanpassingen over te gaan. Als je deze weg kiest, informeer dan eerst naar de eventuele rol van je kind bij mogelijke hoorzittingen.
Wij hebben er bijvoorbeeld voor gekozen geen klacht in te dienen bij de klachtencommissie van school, omdat onze zoon dan gehoord zou moeten worden. Hij wil absoluut niets meer met die school te maken hebben en daarom hebben wij afgezien van die procedure. We hebben onze problemen met die specifieke school overigens wel aangekaart bij de leerplicht ambtenaar, de wethouder en passend onderwijs.
Financiën
Hulpverlening wordt betaald door de gemeente als er een verwijzing is van de huisarts. Je kunt ook een persoonsgebonden budget (pgb) aanvragen voor je kind en zelf hulpverlening inkopen. Een pgb vraag je aan bij de gemeente. Positief nieuws is dat sommige gemeenten iemand in dienst hebben die zich toelegt op de pgb's voor hoogbegaafde kinderen, omdat het een groeiende doelgroep is die extra zorg nodig heeft. Deze persoon kan ook contactpersoon zijn met scholen als er geld nodig is om extra mogelijkheden te creëren op scholen. Op deze manier kunnen budgetten snel geactiveerd worden.
Een pgb wordt toegekend als je niet de standaard route via de huisarts loopt en als de gemeente ermee akkoord gaat dat je het alternatief, zoals een hoogbegaafden coach zonder contract met de gemeente of een gespecialiseerde hulpverlener in een andere gemeente, inkoopt. Je moet dan wel kunnen aantonen dat er geen gecontracteerde hulpverlener is die iets vergelijkbaars aanbiedt en dat de problematiek niet door school kan worden opgelost. Jeugdzorg wil namelijk niet opdraaien voor problemen die scholen zelf zouden moeten oplossen. Helaas zijn scholen bij deze doelgroep vaak niet in staat de juiste ondersteuning te bieden, hoewel zij daar wel voor verantwoordelijk zijn. In dat geval draai je dus zelf voor de kosten op.
Hulpverlening wordt betaald door de gemeente als er een verwijzing is van de huisarts. Je kunt ook een persoonsgebonden budget (pgb) aanvragen voor je kind en zelf hulpverlening inkopen. Een pgb vraag je aan bij de gemeente. Positief nieuws is dat sommige gemeenten iemand in dienst hebben die zich toelegt op de pgb's voor hoogbegaafde kinderen, omdat het een groeiende doelgroep is die extra zorg nodig heeft. Deze persoon kan ook contactpersoon zijn met scholen als er geld nodig is om extra mogelijkheden te creëren op scholen. Op deze manier kunnen budgetten snel geactiveerd worden.
Een pgb wordt toegekend als je niet de standaard route via de huisarts loopt en als de gemeente ermee akkoord gaat dat je het alternatief, zoals een hoogbegaafden coach zonder contract met de gemeente of een gespecialiseerde hulpverlener in een andere gemeente, inkoopt. Je moet dan wel kunnen aantonen dat er geen gecontracteerde hulpverlener is die iets vergelijkbaars aanbiedt en dat de problematiek niet door school kan worden opgelost. Jeugdzorg wil namelijk niet opdraaien voor problemen die scholen zelf zouden moeten oplossen. Helaas zijn scholen bij deze doelgroep vaak niet in staat de juiste ondersteuning te bieden, hoewel zij daar wel voor verantwoordelijk zijn. In dat geval draai je dus zelf voor de kosten op.
